Jubilarna godina boksa u Smederevu

2021. godina može se nazvati godinom boksa. Ova borilačka veština koja je proslavila Smederevo i njene šampione slavi ove godine više jubileja: 80 godina od osnivanja bokserskih klubova „Sartid“ i „Radnički“ u Smederevu, 50 godina od ulaska smederevskih boksera u savezni rang takmičenja-Druga savezna bokserska liga-grupa „Istok“ i 40 godina od osvajanja šampionske titule u tadašnjoj SFR Jugoslaviji.

Kako je nastao boks u Smederevu?

Početkom 1908. godine rad u društvima (viteška, građanska, gimanstika i sokolska) se stabilizuje i omasovljuje, a samim tim i sportovima koji deluju u njima. Kada govorimo o boksu ostao je zabeležen i kurs koji je održan u leto pomenute godine. Zasluga za to pripada sokolima iz Češke koji su tada došli u Srbiju, a posebno Františeku Hofmanu. Podatak o vežbanju boksa ostavio je poznati Smederevac, sokolac, Budimir Stojanović, brat Buda, u sledećem tekstu:

„Nogomet je počeo da se igra školske 1919/20. godine na „Crnom poljančetu” (Nemanjina ulica) gde je održan i prvi javni gimnastički čas, sa delom vežbanja na spravama i to: preskoci preko konja, vežbe na razboju, vežbe na reku (vratilo) i akrobatika. Na ovom terenu počelo je i treniranje boksa (umesto bokserskih rukavica koristile su se čarape punjene izgužvanom hartijom i vunom, vezane uzicama), zatim hazena i obuka biciklista (učenje vožnje, pet krugova za jedan dinar).

Budimir Stojanović

„U periodu okupacije bokserske rukavice nisu mirovale, jer su u Smederevu bila aktivna čak dva bokserska kluba: „Sartid” – pod patronatom istoimene Železare i „Radnički” koji su vodili braća Gašparević. U to vreme organizovani su egzibicioni mečevi tada poznatih boksera: Lazar Džepina, Dušan Bogdanović, Aleksa Todić, crnac, Ali Rizo i drugi. Smederevski klubovi tada organizuju međusobne mečeve, a kasnije i sa okolnim bokserima. Ostala su zapisana imena prvih boksera iz Smedereva: Miroslav Maričević, Vasilije (Vasko) i Svetislav Perišić, Dimitrije Stanojević-Mita Popaduj, Miomir Manojlović-Baća Berberin, Tanasije Andrejević, Miodrag Ristić-Šilja, Ljubomir (Buba), Ivan i Dušan Jovanović, Mihajlo (Mija), Dušan (Duda) i Nikola Božović, Arkadije Mitrović-Kada, Dragan Vesić, Miomir Veselinović-Mimi, i Mihajlo Nešić-Mikica Krivi.

Krajem 40-tih godina (1949.) BK „Metalac” organizovao je prvi zvanični meč, a gosti su bili bokseri „Čukaričkog” iz Beograda. Prijateljski mečevi održavani su sa bokserima Požarevca, Smederevske Palanke, Ćuprije, Jagodine, Kostolca, Prokuplja i Vršca, što je tada dovelo do formiranja zvaničnog takmičenja pod nazivom Šumadijski bokserski podsavez iste godine.
Početkom ovog perioda treniranje boksa otpočeli su: Milan Poznić-Šarlo, Božidar Milanović-Božica, Svetislav Jakovljević-Jaza, Božidar Janković-Petrijevac, Petar i Božidar-Binja Andrejević, Slobodan-Bane i Miroljub Bajčić, Dragoslav Marjanović-Dragan,Slobodan Vitić-Kreza, Tomislav Vitorović-Pina, Slavko Milošević, Dragan Pavlović i Stevan Tirnanić-Slepi miš. Stručni rad obavljali su: Đovani La Bruca, Miroslav Maričević i Mihajlo Božović, a predsednik kluba je bio Božidar Mirković Dreša.“ (Rukopis iz zaostavštine Miroslava Maričevića, Smederevo, 2008.godine)

Prva legenda Smederevskog boksa – Miroslav Maričević Mile

Miroslav Maričević Mile

On je 1942. godine, kao petnaestogogišnjak, počeo da trenira boks, da bi kasnije, postao trener, sudija i predsednik kluba. Na ring je izlazio preko 150 puta i najčešće je proglašavan za pobednika.

Najveći uspeh ostvario je 1948. godine, kada je na prvenstvu Treće armije u Novom Sadu osvojio drugo mesto. Kurs za instruktore-trenere završio je 1954. godine, a pet godina kasnije, postao je prvi bokserski sudija u Smederevu. Zbog toga se dešavalo, da na istom mestu najpre boksuje, zatim sudi, a onda daje treneske savete. Bokserski savez Srbije mu je 1979. godine dodelio „Zlatnu značku“, a grad Smederevo „Majsku nagradu“. Za dugogodošnji rad u sportu, 1986. godine odlikovan je „Ordenom zasluga za narod.

Ekipa koja je 1957. godine postala pravak Smedereva u boksu

Prvi veliku uspeh boksera –Ulazak Smedereva u savezni rang takmičenja -1971. godine

Bokseri Smedereva na proslavi u Kragujevcu 1976. godine

Zoran Spasić Spale sa trenerom Svetislavom Jakovljevićem Jazom

Bokserski klub Smederevo 1977. godine

Veliki uspeh Smederevaca – Osvajanje prvenstva Druge lige 1980. godine

Debitanti u Prvoj saveznoj bokserskoj ligi u sezoni 1980/1981. godine ubedljivo savladali sve protivnike i postali šampioni SFR Jugoslavije

Portreti Smederevaca – Ekipa za sva vremena, 1981. godine

Konačna tabela Prve savezne bokserske lige za Sezonu 1980/81. godine:

1. Smederevo 26 bodova
2. Budućnost 23
3. Priština 22
4. Radnički (KG) 20
5. Topličanin 18
6. Radnički (BG) 17
7. Slavija 16
8. Radnički (Niš) 16
9. Partizan 15
10. Dinamo 7

Smederevac na tronu sveta- Ljubiša Simić Binja

Ljubiša Simić Binja rođen je 1963. godine u Smederevu. Našu zemlju i naš grad dva puta je predstavljao na Olimpijskim Igrama: 1984. godine u Los Anđelesu i 1988. godine u Seulu.  U svojoj bogatoj karijeri Binja je, kao jako telentovan bokser, imao preko 500 mečeva u amaterskoj konkurenciji: bio je devet puta prvak Jugoslavije, tri puta najbolji na Balkanu, jednom na Mediteranskim igrama, a u Budimpešti je 1985. godine postao prvak Evrope, u bantam kategoriji. Te godine bio je i teći na svetskom Kupu u Seulu. Proglašen je za najboljeg sportistu Jugoslavije za 1985. godinu u izboru „Politike“.

Kao profesionalni bokser imao je 17 mečeva na kojima je postigao 14 pobeda. Pobedom nad Argentincem Estebanom Sikureljom u Smederevu 1995. godine postao je internacionalni pravak Sveta. Nabrojani rezultati svrstavaju Ljubišu Simića u sam vrh najboljih sportista u Srbiji, svih vremena.

Kruna blistave sportske karijere – Ljubiša Simić Binja, kao profesionalac, postao prvak sveta 1995. godine, u lakoj kategoriji

Smederevci su dali priznanje svom sportisti -Ljubiša Simić- proglašen je za najboljeg sportistu XX veka u Podunavlju. Priznanje mu je uručio dr Dušan Marković Dule, odbojkaška legenda Jugoslavije (2000. godine).

Ljubiša Simić Binja

Bokseri Smedereva na Prvenstvu Evrope u Varni (Bugarska), 1983. godine

Ljubiša Simić Binja – Prvak Evrope, 1985. godine, u bantam kategoriji

Ljubiša Simić Binja, Ranko Vasiljević i Zoran Spasić Spale na karikaturi Slobodana Srdića Srde

Slobodan Vitić Kreza

Slobodan Vitić Kreza je rođen 1936. godine u Smederevu. Tu je završio Osnovnu školu i nižu Gimnaziju. Industrijsku školu, za mašinbravara, završio je u Zagrebu, a Fakultet sporta i fizičke kulture u Beogradu 1972. godine.

Kao profesor fizičke kulture  radio je u Žarkovu i Malom mokrom lugu. Još kao gimnazijalac počeo je da trenira boks kod trenera Miroslava Maričevića, a nastavio u Zagrebu, u BK Lokomotiva, koji je bio u višem rangu. Kad je došao u BK Partizan 1957. godine načinio je svoj najveći uspeh, učešćem na Evropskom prvenstvu (Prag, 1957. ), kada je bio i jedan od najboljih boksera lake kategorije. Slobodan Vitić je bio prvak Srbije 1958., a bio je i devet  puta član repezentacije Jugoslavije. Posle uspešne takmičarske karijere radio je kao pomoćni trener u BK Partizan.

Svetomir Beljić Belka

Svetomir Beljić Belka je rođen u Smederevu 1946. godine u kome je završio Osnovnu i Školu učenika u privredi. Po zanatu je bio limar. Još kao talentovani dečak počeo je da trenira boks kod Svetislava Jakovljevića Jaze, da bi ubrzo preko BK Pančevo stigao u BK Partizan.

Belka je bi jedan od najboljih boksera Jugoslavije u velter (do 67 kg.) i u polusrednjoj (do 71 kg.) katerogriji. Svetomir Beljić je bio prvak Jugoslavije šest puta. Osvojio je zlatne medelje u: Varni (1970.) i  Titogradu (1971.), a srebrne medalje u: Plovdivu (1958.), i Madridu (1971.). Beljić je osvojio „Zlatnu rukavicu“ (Beograd 1970.) i „Zlatni gong“ (Skoplje 1971.).

Belka je bio učesnik Balkanskog šampionata (Ankara 1972.) i Olimpijskih igara (Minhen, 1972.), a zatim je osvojio „Beogradskog pobednika“, (1973.) i bronzanu medalju na Mediteranskim igrama (Izmir 1975.). Posle uspešne takmičarske karijere Svetomir Beljić se bavio i treneskim poslom u BK Partizan i u reprezentaciji. U Rakovici, u kući sportova „25 maj“, ustanovljen je legat Svetomira Beljića, u kome su izloženi njegovi trofeji, fotografije i dr. On je za svoje uspehe odlikovan Ordenom zasluga za narod sa srebrnim vencem (1972.), a dobio je i priznanje – Zaslužni sportista Jugoslavije.

Sreten Mirković Sreja

Sreten Mirković Sreja je rođen u Prištini 1958. godine. Osnovnu školu završio je u Prizrenu, a Tehničku u Požarevcu. Radio je u TP Dunav, a onda je vodio sopstvenu pržionicu kafe „Šana“. Sa 16 godina počeo je da trenira boks u BK Mladi radnik, kod trenera Balagoja Vujičića.

U ovom klubu bio je do 1980. godine, kada je prešao u BK Smederevo, a godine 1987. postao je član beogradskog BK Partizana. U svojoj bogatoj bokserskoj karijeri zabeležio je mnoge dobre rezultate, pa je tako bio juniorski (Prokuplje,1975.) i seniorski prvak Jugoslavije, 1978. Sreja je osvojio zlatnu medalju (Atina, 1978.) i srebrne medalje (Baraila, 1976. i Keln,1979.).  Bio je učesnik Evropskog prevenstva (Tampere, 1981. i Varna, 1983.).

Sreten Mirković je bio osvajač „Beogradskog pobednika“, 1986. i „Zlatne rukavice“, 1988. a bio je i prvak Jugoslavije u srednjoj kategoriji (1990.). U periodu od 1990. do 1994. godine bavio se profesionalnim boksom, kada je zabeležio sedam pobeda, a jednom je boksovao nerešeno. Za svoje odlične sportske rezultate Sreten Mirković je 1997. godine od strane Saveza sportova Požarevac, proglašen za živu legendu Braničevskog okruga.

Ranko Vasiljević

Ranko Vasiljević je rođen 1958. godine u Smederevu. Tu je završio Osnovnu i Tehničku školu. Godine 1997. diplomirao je na Višoj sportskoj akademiji u Beogradu. Radio je u TP Dunav i u Sportskom centru. Boksom je počeo da se bavi 1973. godine kod trenera Svetislava Jakovljevića Jaze u BK Metalac.

Brzo je napredovao, pa je ubrzo iz juniorskih prebačen u seniorske takmičare. On je imao odlične rezultate, pa je tako ostalo zabeleženo da je bio omladinski prvak Jugoslavije (1975.), treći u Jugoslaviji i prvi u Srbiji (1977.),  bio je treći na prevenstvu Balkana (Pernik,1980.). Ranko Vasiljević je bio prvak Jugoslavije, vice šampion Balkana i učesnik Evropskog prvenstva (Tampere, 1981.),  nadalje, on je bio pobednik turnira „Zlatni gong“ (Skoplje 1977. i 1984.), kao i pobednik revije „Zlatna rukavica“ (Beograd, 1984.).

Kao sportski aktivista bio je predsednik trenerske organizacije Beograda, član Upravnog odbora BS Srbije, kao i trener reprezentacije, juniora i seniora. Objavio je i dva stručna rada „Razvoj boksa u Jugoslaviji“ i „Revitalizacija boksa u Smederevu“.  Savez sportova Smedereva dodelio mu je Majsku nagradu i Nagradu oslobođenje Smedereva.

Milan Vasiljević

Milan Vasiljević je rođen u Smederevu 1983. godine. Tu je završio Osnovnu i Tehničku školu, a u Beogradu je diplomirao na Fakultetu za fizičku kulturu. Boksom se bavio od 1995. g. u BK Carina i  BK Smederevo. Bio je tri puta prvak države za kadate i juniore, u teškoj kategoriji (do 81 kg.).

Bio je i učesnik prvenstva Evrope u Litvaniji 1998. godine. Zatnu medalju osvojio je na prvenstvu Srbije i Crne Gore, u Novom Sadu 2005. Milan Vasiljević je osvojio bronzanu medalju na Mediteranskim igrama u Španiji, a bio je i pobednik na dva međunarodna turnira u Puli i u Sarajevu. Beogradski univerzitet je Vasiljevića proglasio za najboljeg sportistu – studenta, dok ga je Savez sportova Smedereva imenovao za najboljeg mladog sportistu Podunavlja 2005. godine.

Autor priče:
Dr Miodrag Stepanović Sica, prof.
Autor teksta:
Nikola Tasić Cale, dipl. maš. ing.