U smederevskoj tvrđavi počinje obnova crkve iz 10. veka otkrivene pre 30 godina. Kroz vekove, na istim temeljima podizana pravoslavna, katolička crkva i džamija.
TRIDESET godina od kada su slučajno u smederevskoj tvrđavi otkriveni ostaci crkvice iz 10. veka, konačno će u četvrtak početi njena konzervacija. Veruje se da je ovde, kroz vekove, na istim temeljima podizana pravoslavna, katolička crkva i džamija.
Burna istorija lokaliteta počinje u desetom veku, pola milenijuma pre nego što će na istom mestu nići Đurđeva tvrđava. Veruje se da je najpre izgrađena vizantijska crkva, da bi u prvoj polovini 15. veka despot Đurađ obnovio crkvicu, koja je potom porušena padom pod Turke 1459. godine.
Onda je tu nikla džamija, čijeg minareta se obrisi i danas vide. Kada je Austrija krajem 17. i početkom 18. veka zavladala ovim prostorom, džamija je pretvorena u katoličku crkvu. Turci su je ubrzo srušili i nikada više nije obnovljena.
– U prethodnih 25 godina u velikoj meri su urušeni završni delovi ostataka zidova, pa je prilikom njihovog čišćenja, otkopana velika količina kamena. Sakralni kompleks čini nekoliko građevina. Najstariji su ostaci crkve trikonhalne osnove u severnom delu kompleksa. Na osnovu arheoloških nalaza datirana je u 10. vek, znatno pre izgradnje tvrđave.
Nažalost, usled kasnijih građevinskih intervencija njeni zidovi su oštećeni do te mere da su danas postojani samo u temeljnoj zoni, u visini od oko trideset centimetara – kaže Veroljub Ranković, direktor Regionalnog zavoda za zaštitu spomenika kulture u Smederevu.
Regionalni zavod je prošle godine završio Projekat konzervacije i prezentacije sakralnog kompleksa koji daje prioritet srednjovekovnoj crkvi.
– Na osnovu podataka sa očuvanih delova, tehničke i foto dokumentacije, rekonstruisana je crkva u pretpostavljenoj modularnoj mreži.
Prostor oko kompleksa će se proširiti i biće prezentovan na prvobitnoj koti terena.
Sproveden je postupak javne nabavke, izabran izvođač radova koji će početi danas – kaže direktor Veroljub Ranković, i dodaje da su novac obezbedili Ministarstvo kulture i grad.
Izvor: Večernje novosti