Istorijski arhiv u Smederevu priređuje izložbu na temu o kojoj se u našoj zemlji generalno posmatrano veoma malo govorilo, pa je takva situacija i kada je reč o Smederevu i savezničkim bombardovanjima koja je naš grad pretpreo.
Širom Srbije, takve su intervencije saveznika trajale 13 meseci, a sudeći po posledicama, ta bombardovanja se smatraju razornijim od prethodnih, neprijateljskih.
Prvo savezničko bombardovanje Smedereva, od tri, bilo je u junu 1944. a o detaljima je i ranije pisao istoričar Slaviša Perić. On i arhivista Neda Mirić su autori postavke „Saveznici“ koja je nastala povodom osam decenija od pomenutih događaja.
Zvanični “legitimni” ciljevi tog 11. juna 1944. godine bili su Državna železnička radionica (sada Želvoz), rafinerija u Godominskom polju, kao i železnička stanica i železničko raskršće pored špica Tvrđave prema Jezavi.
Tog dana bila je nedelja. Avioni su sa aerodroma u južnoj Italiji uzleteli nešto posle 8 sati ujutru. Bombardovanje je otpočelo negde oko 8 sati i 50 minuta a izvršila ga je isključivo američka avijacija.
Po njihovim podacima to je bilo bombardovanje sa najviše bačenih bombi u jednom naletu. Tada je 156 aviona na Smederevo ispustilo 414,5 tona bombi… U bombardovanju su poginule 82 osobe, od toga desetak izbeglica i gostiju, dok su ostali bili naši sugrađani – navodi Perić u autorskom članku “Savezničko bombardovanje Smedereva”.
Izložba je deo programa „Smederevske jeseni“ i biće, od 5. do 15. septembra postavljena ispred Arhiva.