U predvečerje 31. Olimpijade u Rio de Žaneriu, u Brazilu, u koji su se slile 206 države sveta sa 11 hiljada sprtista na takmičenje, 4. avgusta 2016. godine, Dr Miodrag Stepanović – Sica, profesor u penziji, govorio je o rezultatima svojih istaživanja o Smederevskim olimpijcima. Prezentacija tog kapitalnog istraživačkok materijala, i nagoveštaj buduće publikacije, obavljena je u Istorijskom arhivu Grada Smedereva, u prisustvu starih smederevaca, ljubitelja sporta i poštovalaca Sicinog rada i dela. Tom prilikom najavljena je i izložba u Istorijskom arhivu.
Dr Miodrag Stepanović- Sica rođen 1938. godine u Binovcu. Osnovnu i srednju školu završio je u Smederevu, a Višu pedagošku školu i Fakultet fizičkog vaspitanja u Beogradu. Na ovom fakultetu odbranio je magistarsku tezu iz metodike nastave, a kasnije i doktorat sa temom iz istorije sporta Podunavlja i Braničeva.
On je svestrana sportska ličnost koja je čitav život posvetila sportu, razvoju fizičke kulture i vaspitavanju mladih. Poseduje trenerske kvalifikacije najvišeg stepena: za rukomet, odbojku, tenis i plivanje i sudijske: za rukomet, odbojku i košarku. Obrazovno – vaspitni i naučno – istraživački rad dr Miodraga Stepanovića traje duže od pola veka.
Miodrag Stepanović je objavio preko 30 originalnih naučnih i stručnih radova. Dobitnik je mnogobrojnih društvenih i sportskih priznanja Srbije i Smedereva.
Te avgustovske večeri, Dr Miodrag Stepanović je prisutnoj i zahavalnoj publici, svoje izlaganje započeo opštom pričom o nastanku Olimpijade, o olimpijskom duhu, o načelima, a onda je opširno govorio i prezentirao sve o svim Smederevskim olimpijcima. U želji i potrebi da veći broj smederevaca dozna nešto više o njima, evo tog izlaganaja profesora Sice.
Olimpijske igre (Olympic Games Jeux Olympiques, Olimpische Spiele, Olimpijske igre) održavaju se svake četrvte godine, preme grčkim uzorima, i na njima učestvuju najbolji sportisti iz čitavog sveta. Posle prekida dugog petnaest vekova, od ukidanja antičkih Olimpijskih igara, zaslugom francuskog barona Pjera de Kubertena, osnovan je Međunarodni olimpijski komitet (CIO), a 1896.godine održane su prve Olimpijske igre modernog doba u Atini. Od 1960. godine, za osobe sa invaliditetom, organizuju se Paraolimpijske igre, koje su po značaju u potpunosti izjednačene sa Olimpijskim. Olimpijski komitet Srbije osnovan je 1910. godine. Kraljevina Srbija primljena je u CIO, a vođa naše delegacije, kasnije general Svetomir Đukić, postao je član Izvršnog odbora. Kontinuitet učešća srpskih atletičara na OI očuvan je da danas, a u Londonu je 2012. godine osvojena i stota medalja.
I sportisti Smedereva dali su svoj doprinos uspesima takmičara iz Srbije, a među njima ima i nosilaca medalja.
Pošto je Dr Miodrag Stepanović za svoju doktorsku temu imao istraživanje istorije sporta Podunavlja i Braničeva, našao je za potrebno da posebno apostrofira prvi nastup srpskih sportista-olimpijaca, koji su se takmičili na 5-tim Olimpijskim igrama, koje su održane u Stokholmu 1912. godine. To su bili atletičari iz Srbije Dragutin Tomašević i Dušan Milošević. Ovde se posebno ističe atletičar Dragutin Tomašević, jer je iz Podunavlja, odnosno Braničeva.
Dragutin Tomašević, Atletika na Olimpijadi u Stokholmu 1912. godine
Dragutin Tomašević rođen u Bistrici kod Petrovca na Mlavi, 20. aprila 1890. godine je bio desetostruki pobednik maratonske trke Obrenovac – Beograd i prvi učesnik Kraljevine Srbije na Olimpijskim igrama 1912.godine u Stokholmu (Švedska). Zanimljivost vezana za Dragutina Tomaševića je da se 1909. godine trkao sa vozom i pobedio. Naime, u to vreme išao je voz, ćira, na relaciji Požarevac – Petrovac. Dragutin je pošao sa železničke stanice u Požarevcu zajedno sa vozom. Pretrčao je negde oko 40 kilometara i stigao u Petrovac pre voza i sačekao ga je na železničkoj stanici. Dragutin Tomašević je, nakon Olimpijade u Stokholmu, započeo pripreme za sledeće igre 1916. godine u Berlinu, ali uskoro biva mobilisan i smrtno ranjen u borbama na brdu Bubanj kod Kule. Preminuo je u oktobru 1915. godine i sahranjen zajedno sa svojim sportskim trofejima. Na njegovom grobu piše da su ga „sahranili njegova majka i njegova hrabrost”. U znak sećanja na vrhunskog sportistu, na 100-godišnjcu učešća na Olimpijadi u Stokhomlu, u maju 2012. godine u Petrovcu na Mlavi podignut je spomenik Dragutinu Tomaševiću.
Osvajači medalja na Olimpijskim igrama
Emilija Erčić Ema, osvojila je Zlatnu medalju u rukometu sa reprezentacijom SFR Jugoslavije na OI u Los Anđelesu 1984.godine
Emilija Erčić, udata Šiljević, rođena je u Smederevu 1962.godine. Ona je bila pivot rukometne reprezentacije koja je na 23-ćim OI u Los Anđelesu 1984. godine osvojila zlatnu medalju. U svet rukometa Emilija je krenula iz dvorišta OŠ Dositej Obradović na Carini, da bi preko RK Radnički iz Beograda stigla do najboljih svetskih rukometnih ekipa Hipobanka iz Austrije i Lincelinde iz Nemačke. U reprezentativnom dresu Jugoslavije nastupila je 70 puta, dala je 125 gola, i osvojila treće mesto na Svetskom prvenstvu. Osvojila je i dva Evropska klupska prevenstva, tri Kupa i šest domaćih titula prvaka. Nakon te uspešne karijere, zlatna Ema se posvetila obrazovanju i porodici. Rodila je dva sina i sa njima živi i radi u Švajcarskom gradu Rejnfeldenu, ali je i čest gost Smedereva, u kome ima veliku familiju. Kao obrazovana žena radi u Socijalnoj službi, u Internatu za omladinu sa teškoćama u socijalnom razvoju.
Milorad Arsenijević Balerina, osvojio je 2 Srebrne medalje u fudbalu na OI u Londonu 1948. i 1952. godine u Helsinkiju, kao Selektor fudbalske reprezentacije FNR Jugoslavije ; Kao fudbaler reprezentacije Kraljevine SHS bio je učesnik na OI u Amsterdamu 1928. godine Milorad Arsenijević Balerina je rođen u Smederevu 6. juna 1906.god. i tu je živeo sve do 1921.godine. Godine 1925. upiso se na Elektrotehnički fakultet u Beogradu, gde je diplomirao kao jedan od najboljih studenata. Od 1962. profesor je na Saobraćajnom fakultetu, u kom periodu i objavljuje više naučnih radova iz fizike i elektrotehnike. Milorad Arsenijević je imao i blistavu fudbalsku karijeru. U periodu od 1925. do 1938. godine igrao je za BSK (Beogradski sportski klub) i odigrao 483 utakmice, dok je za reprezentaciju Jugoslavije nastupio 54 puta. U Urugvaju je igrao na sve tri utakmice i dosta doprineo osvajanju bronzane medalje ! On je poznat i po tome što bio prvi Smederevac koji je učestvovao na Olimpijadi. Naime, na IX Olimpijskim igrama 1928.god. u Amsterdamu, Milorad Arsenijević je igrao za fudbalsku reprezentaciju Jugoslavije. Nakon II Svetskog rata M. Arsenijević je bio na važnim funkcijama u Fudbalskim savezima Jugoslavije i Srbije. U vremenu od 1948. do 1952.god. bio je savezni kapiten, a posle dve godine postao je član Komiteta za sastav repezentacije. Umro je 1987.god.
Zoran Stokić, osvojio je 3 Srebrne medalje sa reprezentacijom gluvonemih fudbalera Jugoslavije na OI u Milanu 1957, u Helsinkiju 1961. i u Vašingtonu 1965.godine Zoran Stokić je rođen u Smederevu 1936. godine, i rođeni je brat poznatog smederevskog fudbalera Milana Stokića Milančeta, koji je 50-tih godina igrao za beogradski FK Partizan. Zoran je počeo da igra fudbal uz brata u Smederevu, a njegov talenat treneri su brzo uočili. Nedostatak sluha i govora nije mu smetao da postiže i vrhunske rezultate u fudbalskom sportu. Iz Smedereva prešao je u beogradski FK Polet, a odatle je postao i standardni reprezentativac gluvonemih fudbalera Jugoslavije. U toj konkurenciji on je igrao na tri OI : u Milanu 1957., u Helsinkiju 1961., u Vašingtonu 1965.
Godine, i na njima je osvojio čak tri zlatne medalje. Inače, Z. Stokić je profesionalno radio štamparke poslove, a sada provodi penzionerske dane.
Učesnici Olimpijskih igara
Branimir Porobić, Fudbal na Olimpijadi u Anversu 1920.godine
Branimir Porobić (1901-1952), rođeni je smederevac. U sastavu fudbalske reperezentaviije Kraljevine Jugoslavije nasptupao je na 7-mim OI, koje su održane u Antverpenu (Belgija) 1920. godine. Nekog uspeha nije bilo.U tom timu igrali su još Jovan Ružić, Nikola Simić i Andrija Jojić, svi iz BSK-a.I njegov mataični klub bio je BSK (Beogradski sportski kluba) za koji je ponovo zaigrao po povratku iz Liona (Francuska), gde je igrao tokom Prvog svetskog rata. Tu je on imao člansku kartu sa brojem 1! U Beogradskom loptačkom podsavezu i Jugoslovenskom nogometnom savezu, bio je više godina sekretar i podpredsednik. Diplomirao je na beogradskom Pravnom fakultetu i radio je u vojnom sudrstvu.
Dragutin Petrovečki, Veslanje na Olimpijadi u Londonu 1948.godine
Dragutin Petrovečki je bio rodonačelnik veslača Smedereva na OI, koji su u dužem periodu dokazivali svoj visoki kvalitet. Dragutin Petrovečki je veslao u skifu i bio jedan od najboljih u tadašnjoj Jugoslaviji. On je bio učesnik na 14.-tim OI u Londonu 1948.godine i osvojio 11-to mesto. Nakon toga prešao je u Crvenu zvezdu, gde je uspon rezultata zvezdinih veslača obuhvatio dva perioda i to 1948-1953. i 1965-1980. U tim periodima, zvezdini veslači dominiraju na prvenstvima Jugoslavije i na međunarodnim takmičenjima. Naš Dragutin Petrovečki u skifu osvaja tri uzastopna prvenstva 1949, 1950 i 1951 godine. Na međunarodnim takmičenjima izdvaja se uspeh na PE u Kopenhagenu 1953. godine kada u dubl skulu Dragutin Petrovečki i Milan Korošec osvajaju bronzanu medalju, tada prvu na velikim takmičenjima.
Svetomir Beljić Belka, Boks na Olimpijadi u Minhenu 1972.godine
Svetomor Beljić Belka rođen je 1946. godine u Smederevu. Kao talentovani bokser polusrednje kategorije ušao je u sve tajne ovog plemenitog sporta, pa je tako dogurao do najvišihih visina. Zbog toga je Beljić stigao da se takmiči i na 20-tim OI u Minhenu 1972.godine. Postignuti rezultati svrstavaju Belku u sam vrh srpskih sportista. On je sa Evropskog prvenstva u Madridu 1971. godine doneo srebrnu medalju, sa Mediteranskih igara u Alžiru 1975.godine zlatnu medalju, a sa prvenstva Balkana tri zlatne medalje. Prvak Jugoslavije bio je šest puta, a u periodu od 1970. do 1976. godine, osvojio je sve domaće trofeje : Zlatna rukavica 1970., Beogradski pobednik 1970. i 1973., i Zlatni gong 1971.godine.
Vladimir Krstić, Veslanje na Olimpijadi u Moskvi 1980.godine
Vladimir Krstić Đoga rođen je 1959. godine Smederevu. V.Krstić sa svojim smederevcem Božidarom Đođevićem i još dvojicom veslača iz Crvene Zvezde – Beograd, veslao je u četvercu sa kormilarom i bio učesnik na 22-gim OI u Moskvi 1980. godine. Oni su tamo zauzeli solidno deseto mesto. Godinu dana pre toga veslali su na Svetskom prvenstvu na Bledskom jezeru u Sloveniji 1979. godine i tamo su dobrim plasmanom obezbedeili učešće na OI. Na Svteskom prvenstvu za juniore u finskom gradu Tampareu, Krstić je sa Đorđevićem i drugovima osvojio sedmo mesto. Posebno se ističu uspesi na Prvenstvima SFRJ 1979. u Jajcu, 1980. u Splitu ,1981. u Beogradu i 1982. godine u Jajcu. Uz aktivno bavljenje veslanjem Krstić je u Beogradu završio Mašinski fakultet, i kao diplomirani inženjer radi u ovdašnjoj Železari.
Božidar Đorđević, Veslanje na Olimpijadi u Moskvi 1980.godine
Božidar Đođević Boža rođen je 1959.godine u Smederevu. Boža je sa svojim smederevcem Vladimirom Krstićem i još dvojicom veslača iz Crvene Zvezde – Beograd, veslao u četvercu sa kormilarom i bio učesnik na 22-gim OI u Moskvi 1980. godine. Oni su tamo zauzeli solidno deseto mesto. Godinu dana pre toga veslali su na Svetskom prvenstvu na Bledskom jezeru u Sloveniji,1979.godine i tamo su dobrim plasmanom obezbedili učešće na OI. Na Svteskom prvrnstvu za juniore u Finskom gradu Tampareu, Đorđević je sa Krstićem i dr. osvojio sedmo mesto. Kao i za V.Krstića i za njega se ističu uspesi na Prvenstvima SFRJ 1979. u Jajcu, 1980. u Splitu i 1981. godine u Beogradu. Uz aktivno bavljenje veslanjem Đorđević je završio Medicinski fakultet, te tako postao lekar. a specijalnost mu je bila radiologija. Ali, svoje veslanje nije zaboravio, već mu se sav posvetio, pa se jedno vreme bavio treniranjem mladih veslača, a onda je postao predsednik Kluba, sve do svoje prerane smrti.
Ljubiša Simić, Boks na Olimpijadi u Los Anđelesu 1984. i u Seulu 1988.godine
Ljubiša Simić Binja rođen je 1963. godine u Smederevu. Našu zemlju i naš grad dva puta je predstavljao na OI : 1984. godine u Los Anđelesu i 1988. godine u Seulu ! U svojoj bogatoj karijeri Binja je, kao jako telentovan bokser, imao preko 500 mečeva u amaterskoj konkurenciji : bio je devet puta prvak Jugoslavije, tri puta najbolji na Balkanu, jednom na Mediteranskim igrama, a u Budimpešti je 1985. godine postao prvak Evrope, a bio je i teći na svetskom Kupu u Seulu. Proglašen je za najboljeg sportistu Jugoslavije za 1985.godinu u izboru Politike ! Kao profesionalni bokser imao je 17 mečeva na kojima je postigao 14 pobeda. Pobedom nad Argentincem Estebanom Sikureljom u Smederevu 1995.godine postao je internacionalni pravak Sveta. Dve godine kasnije u Beogradu savladao je Španca Fernandeza Polomina i time potvrdio prethodnu titulu.
Danijela Mladenović, Streličarstvo na Paraolimpijskim igrama u Atlanti 1996.godine
Danijela Mladenović rođena je smederevka. Na Paraolimpijskim igrama, koje su održane u Atlanti (SAD) 1996. godine, ona je bila jedna od istaknutijih članova reprzentacije Jugoaslavije u streljaštvu. Danijela se tada takmičila u gađanju iz standardne vazdušne puške i MK pištolja. Od mnogobrojnih inostranih takmičenja Danijela ističe svoja učešća na : Svetskom kupu 1995. u Finskoj, Evropskom prvenstvu u Mađarskoj 1995., Evropskom prvenstvu u Makedoniji 1996., i Evropskom kupu u Sloveniji 1997.godine, na kojima je osvojila 3 medalje. Poseduje srednje stručno obrazovanje, a zaposlena je Bolničkoj apoteci.
Slobodan Boban Nikolić, Streličarstvo na Paraolimpijskim igrama u Atlanti 1996.godine
Slobodan Nikolić rođen je 1958.godine u Smederevu. Kao talentovani strelac, u svojoj dugoj karijeri, učestvovao je na više domaćih i inostranih takmičenja. Od tih značajnih takmičenja Boban posebno ističe „pucanje“ na : Svetskom kupu 1995. u Finskoj, Evropskom prvenstvu u Mađarskoj 1995., Evropskom prvenstvu u Makedoniji 1996., i Evropskom kupu u Sloveniji 1997. godine, na kojima je osvojio 3 medalje. Na Paraolimpijskim igrama, koje su održane u Atlanti (SAD) 1996. godine, Slobodan Nikolić je bio i član reprzentacije Jugoaslavije u streljaštvu. Boban je tamo nastupao u gađanju iz standardne vazdušne puške i MK pištolja.Poseduje srednje stručno obrazovanje i zaposlen je u kompaniji „Milan Blagojević“.
Boban Ranković, Veslanje na Olimpijadi u Sidneju 2000.godine
Slobodan Boban Ranković rođen je 1979. godine u Smederevu. U kombinaciji sa veslačima iz beogradskih klubova, u lakom četvrecu, koje je trenirao smederevac Dejan Guslov, Boban Ranković je učetvovao na takmičenju na OI u Sidneju 2000. godine. On i drugovi u čamcu imali su tada 4 trke : U kavalifikacijama bili su 5-ti, u Repesažu su bili 1-vi, u Polufinalu bili su 5-ti, a u B-Finalu bili su 2-gi, tako da su na kraju zauzeli odlično 8-mesto. Boban je nakon toga otišao u Ameriku da dalje vesla i da studira. Nakon završetka studija 2003. godine Boban je postao Magistar menadžmenta sporta. Kao uspešan mladi sportista, u Americi je radio i brzo napredovao ; najpre je bio pomoćni trener, zatim glavni trener, da bi zatim postao pomoćnik direktora u Dowling College.
Goran Nedeljković, Veslanje na Olimpijadi u Atini 2004.godine
Goran Nedeljković Goksi rođen je 1982. godine u Smederevu. Sa odabranim veslačima iz beogradskih klubova, koje je selektirao i trenirao smederevac Dejan Guslov, Goran Nedeljković je učestvovao na OI u Atini 2004.godine i tada se plasirao na odlično 7-mo mesto. Inače, on je učestvovao na Juniorskom prvenstvu u Plovdivu 1999., na Evropskom prvenstvu u Poznanju 2007., na Evropskom prvenstvu u Maratonu 2008. i na Svetskom prvenstvu u Otenshajmu 2008. godine. Na Evropskom prvenstvu u Poljskoj 2006.godine, u lakom četvercu,Nedeljković osvojio je srebrnu medelju. Na Univerzitetskoj veslačkoj regati "Devet veličanstvenih". 2006. godine, u "A" finalu, osmerac Beograda, sastavljen od studenata sa kojima je veslao i Nedelković, bio je prvi. Na Svetskom kupu u Minhenu 2008. godine, laki četverac u kome je veslao i Goran Nedeljković stigao je na cilj kao treći. Inače, Groksi je zaršio studije i postao Markentig menadžer.
Sudije
Milan Mitrović Degen – Rukomet – Sudija na Olimpijadi u Los Anđelesu 1984.godine
Međunarodni rukometni susdija Milan Mitrović Degen upoznao je rukomet u dvorištu smederevske Gimnazije. Zaigrao je za svoju školu davne 1954. godine, a 1958., i za RK Budućnost, prvi rukomertni klub u Smederevu i Podunavlju. Odlaskom na studije u Beograd pristupa RK Heroj, ali se ubrzo opredeljuje za suđenje u rukometu. Brzo napreduje, dobija međunardnu kategoriju i vodi utakmice najvišeg ranga. Na 23-ćim OI u Los Anđelesu 1984.godine, sudio je utakmice na završnom turniru. Od brojnih takmičenja izdvajaju se samo one iz najvišeg ranga : Svetsko prvenstvo za omladince, 1985.“B“ Svetsko prvenstvo za žene u Danskoj 1981.“B“ Svetsko prvrnstvo za muškarce 1983. u Holandiji, Mediterenske igre u Splitu 1970., Balkansko prvenstvo Kup Karpata, Kup Španije, Trofej Italije, Trofej Japana, Četvoroboj Nacija… Tačku na blistavu sudijsku karijereu Mitrović je stavio 21. juna 1988.godine u Nemačkoj (tada Zapadna), kada je vodio revijalnu utakmicu između selekcija sveta i dmaćina, a na oproštaju Vundeliha, tada najboljeg igrača sveta.
Treneri
Dejan Guslov– Veslanje-Trener na Olimpijadi u Sidneju 2000. i u Atini 2004.godine
Dejan Guslov Gule rođen je 1962. godine u Smederevu, gde je učio Osnovnu i Srednju školu. Pored toga što se godinama bavio veslanjem i postizao dobre takmičarske rezultate, po prestanku sa aktivnim veslanjem završio je odgovarajuće studije i postao Visoki sportski trener-po zanimanju.Kao trener, po prirodi stvari, godinama je radio sa svim kategorijama veslača u VK Smederevo, sa kojima je postizao izvanredene takmičarske rezultate na državnim, evropskim i svetskim takmičenjima. Kao jedan od najuspešnjih trenera veslača VK Smederevo postao je i trener reprezentacije Jugoslavije, a nakon njenog rascepa, i reprezentacije Srbije. Već duže vreme Dejan Guslov Gule slovi za najtrofejnijeg trenera VK Smederevo, ali i Srbije, jer je do sada osvojio 13 medalja, od kojih su : 1- zlatna, 6- srebrnih i 6- bronzanih. Gule je, kao trener, bio učesnik na dve OI : u Sidneju 2000. i u Atini 2004.godine !
Jovic Cvetković– Odbojka – Pom. trener na Olimpijadi u Atlanti 1996.godine
Od 1984.godine naturalizovani smederevac, Jovica Cvetković je u svojstvu pomoćnog trenera muške odbojkaške reprezentacije Jugoslavije bio dobitnik bronzane medalje, osvojene na 20-tim OI u Atlanti (SAD) 1996.godine.
Igračku karijera mu je bila veoma uspešna jer je, igrajući za beogradski Partizan, u periodu od 1976. do 1984. godine 46 puta nosio dres sa državnim grbom. Dve sezone je igrao za OK Smederevo, a od 1990. do 1995.godine bio je trener studentske odbojkaške reprezentacije Jugoslavije, a u narednih pet godina bio je pomoćmik Zorana Gajića u radu sa našom najboljom selekcijom. Kasnije, 2007. godine otišao je u Iran da preuzme kadetsku reprezentaciju, i sa njom je, na Svetskom prvenstvu u Meksiku, osvojio prvo mesto.
Milan Todorović – Streličarstvo – Trener na Paraolimpijskim igrama u Atlanti 1996.godine
Na Paraolimpijskim igrama, koje su održane u Atlanti (SAD) 1996.godine, Milan Mića Todorović bio je član reprzentacije Jugoaslavije u streljaštvu, u svojstvu terenera Danijele Mladenović i Slobodana Nikolića. Mića Todorović, međutim, nije poznat samo po smederevskim strelcima, već se može ponositi uspesima koje je ostvario sa reprezentacijom Srbije na Evropskom prvenstvu u Finskoj, gde je naša reprezentacija osvojila srebrnu medalju, i pre 4 godine na Svetskom prvenstvu u Zagrebu, kada su srpski strelci oborili svetski rekord i osvojili zlatnu medalju. On je, takođe bio i uspešan trener Ružici Aleksov iz Aleksinca, koja je u gađanju iz pištolja osvojila zlatnu medalju.
Povodom obeležavanja 125 godina Streljačkog saveza Srbije dodeljena su Priznanja „Zlatna meta” istaknutim strelcima, a među njima je bio i jedan Smederevac, Milan Todorović, strelac i dugogodišnji trener Streljačke družine Smederevo i paraolimpijske reprezentacije Srbije.
Prikupio i priredio :
Nikola Tasić Cale
Izvor: SDCafe